هاوپەیمانی ناتۆ چییە؟

( ناتۆ ) كورتكراوەی هاوپەیمانی باكووری ئەتلەنتیكە، هاوپەیمانییەتیەكی سەربازییە.
لە4ی نیسانی 1949 لە واشنتۆنی پایتەختی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا دامەزراوە، بارەگای سەرەكی هاوپەیمانیەكە لە شاری بڕۆكسلی پایتەختی بەلجیكایە.
هاوپەیمانیەكە سیستەمێكی بەرگری بە كۆمەڵ پێكدەهێنێت لە دژی هەر هێرش و پەلامارێك بكرێتە سەر وڵاتێكی ئەندام.

هۆكاری دامەزراندنی هاوپەیمانی ناتۆ:

هۆكاری دامەزرانی هاوپەیمانی ناتۆ وەستانەوە بوو لە دژی داگیركارییەكانی یەكێتی سۆڤیەتی جاران كە دەسەڵاتێكی باڵای هەبوو لە ئەوروپای ڕۆژهەڵات هەروەها ترسی داگیر كردنی ئەوروپای ڕۆژئاوا لەلایەن خودی سۆڤیەتەوە.
ئامانجێكی تری هاوپەیمانیەكە بریتیە لە پاراستنی وەڵاتانی دونیا بە گشتی و دەوڵەتانی ئەندام بە تایبەتی، هەروەها بەرەنگاری هەر هەڕەشەیەكی تازە ئەگەر بێتە ئاراوە. 

وڵاتانی ئەندام لە هاوپەیمانی ناتۆ:

بەلجیكا، كەنەدا، دانیمارك، فەڕەنسا، ئایسلەند، ئیتاڵیا، لۆكسمبۆرگ، هۆڵەندا، نەرویج، پرتوگال، بەریتانیا، ئەمریكا. ( سەرەتا ئەم 12وڵاتە هاوپەیمانیەكەیان پێكهێنا)
 توركیا، یۆنان، ئەڵمانیا، ئیسپانیا، كۆماری چیك، پۆڵەندا، هەنگاریا، بولگاریا، ئیستۆنیا، لاتیڤیا، لیتوانیا، ڕۆمانیا، سلۆڤاكیا،سلۆڤینیا،ئەلبانیا، كرواتیا، شاخی ڕەش، مەكدۆنیای باكور) ئەم وڵاتانە لە قۆناغەكانی تر هاتنە ناو ناتۆوەو كۆی وڵاتانی ئەندام لە هاوپەیمانی ناتۆ لە ئێستادا 30وڵاتە.

كارەكانی هاوپەیمانی ناتۆ:

بەشداری كردن لە هاوپەیمانی جەنگی كەنداو ساڵی ۱۹۹٠ بەهۆی داگیركردنی كوێت لەلایەن عێراقەوە.
دەستێوەردانی بۆسنە و هەرزەگۆڤینیا ۱۹۹۲-۱۹۹٦
دەستێوەردانی كۆسۆفۆ ۱۹۹۹
جەنگی ئەفغانستان ۲٠٠۱
پڕۆسەی ڕاهێنان لە عێراق ۲٠٠٤
كەنداوی عەدەن دژە جەردەیی ۲٠٠۹
دەستێوەردانی لیبیا ۲٠۱۱
بەشداری كردن لە شەڕی دژ بە داعش